చిల్లర శ్రీ మహాలక్ష్మి

సాధారణ భాషలో చిల్లర అనే మాటని నీచోపమానంగా వాడుతుంటాం .. వాడు అల్లరి చిల్లరగా తిరుగుతున్నాడు, కక్కుర్తి పడి చిల్లర పనులకి ఒప్పుకోకు, నేనంత చిల్లరగా కనిపిస్తున్నానా .. ఇలా. కానీ మన భారతీయ దైనందిన జీవితంలో చిల్లరకి చాలా ప్రాముఖ్యతే ఉంది. ఇలాంటి భావనల్నే చిల్లర శ్రీమహాలక్ష్మి ఇత్యాది నానుడులలో భద్ర పరుచుకున్నాం.

నేను రెండో క్లాసు చదువుతున్నప్పుడు .. అప్పటికింకా ఒకటి, రెండు, మూడు నయాపైసల నాణేలు చెలామణిలో ఉండటం గుర్తుంది. అప్పుడు మా యింటి దగ్గర్నించి బడి దగ్గరకి సిటీబస్సు ఛార్జీ అక్షరాలా ఎనిమిది పైసలు. మా అమ్మ లెక్కబెట్టి ఐదు+మూడు గానీ, ఐదు+రెండు+ఒకటి గానీ చిల్లర డబ్బులు లాగూ జేబులు రెండిట్లోనూ విడివిడిగా ఉంచేది. ఒకసారి చిల్లర లేక ఒకటి పది పైసల నాణెం ఇచ్చింది. బస్సు దిగి ఇంటికొచ్చేలోపల దార్లో ఒక బడ్డి కొట్లో రెండు పైసలకీ రెండు పిప్పరమెంట్లు కొనుక్కుని తినేశా. ఇంటికి రాగానే రెండు పైసల చిల్లరేదిరా అంటే, బస్సు కండక్టరు ఇవ్వలేదు అనేశా. పాపం చాలా నొచ్చుకుంది మా అమ్మ. అదేవిట్రా అలా వొదిలేసుకుంటారూ, చిల్లర జాగ్రత్తగా తెచ్చుకోవద్దూ, మనమేం జమీందార్లం కాదు నాయనా, అని ఇలా చాలా చెప్పుకొచ్చింది. అయ్యో అమ్మ ఇంత బాధ పడిపోతోందే, పోనీ నిజం చెప్పేద్దామా అని కాసేపు అనుకున్నా కూడా. ఇంతట్లో నా బడి బట్టలు విప్పడానికి నన్ను దగ్గిరికి తీసుకుంటే, ఆవిడకి నా నోట్లోంచి పిప్పరమింట్ల వాసన రానే వచ్చింది. అప్పటికే నా షర్టు కాలరు ఆవిడ చేతుల్లో ఉంది. వీపు విమానం మోత మోగిందని వేరే చెప్పక్కర్లేదనుకుంటా. వెధవ పిప్పరమెంట్లు ఎందుకంత వాసన వచ్చేట్టు చేస్తారో.

నా పీత కష్టాలు ఇలా ఉండగా మధ్యలో మా తాతయ్యొకడు. ఈయన ఒక చిల్లర కొట్టు నడుపుతుండేవాడు. ఎప్పుడన్నా ఆయన కొట్టు సర్దుతున్నప్పుడు నేను గల్లాపెట్టె దగ్గర కూర్చునేవాణ్ణి. ఆ చుట్టుపక్కల పనీ పాటా చేసుకునే స్త్రీజనం అర్ధనా మరమరాలు పెట్టమనీ, అణాకి బటానీలు పెట్టమనీ వచ్చే వాళ్ళు. నేను చాలా తెలివైన వాణ్ణనీ, నాకు చాలా విషయాలు తెలుసుననీ నాకు అప్పటికే గాఠి నమ్మకంగా ఉండేది. ఈ అర్ధనా అణాల గోలేవిటో అర్ధమయ్యేది కాదు. తరవాత, మా తాతయ్య దగ్గరే నేర్చుకున్నా లెండి అణా అంటే పావలాలో నాలుగో వంతు, ఇలా. ఈ గోల ఇలా ఉండగా, ఆ కొట్టు నడిపేందుకు మా తాతయ్యకి ఎక్కడెక్కడి చిల్లరా సరిపోయేది కాదు. చెప్పానుగా, అసలే చిల్లర కొట్టు. ఆ వొచ్చే బేరాలన్నీ ఇలాగే ఉండేవి. అందుకనే ప్రతిరోజూ పొద్దున్నే మాచారం ఆంజనేయస్వామి గుడికెళ్ళి అక్కడ గుడి గుమాస్తా దగ్గర ఒక ఐదు రూపాయల చిల్లర రుమాల్లో మూట గట్టుకుని రావడం నా డెయిలీ డ్యూటిగా ఉండేది. గుడికి ఇదికూడా ఆదాయ మార్గమే - గుమాస్తా రూపాయకి తొంభయ్యైదు పైసలే ఇచ్చేవాడు. ఒకసారి తీరా నేవెళ్ళేప్పటికి గుమాస్తా లేడు. ఎట్లాగురా నాయనా ఇవ్వాళ్టికి చిల్లర అని దిగాలు మొహవేసుకుని బయటికి వస్తుంటే, అక్కడ గుడి గుమ్మంలో ఉండే ఒక కుంటి బిచ్చగాడు చిల్లర కావాలా బాబూ అన్నాడు. హమ్మయ్య అనుకుని ఐదు రూపాయలకి ఇమ్మన్నా. తీరా లెక్కపెట్టుకుంటే రూపాయకి తొంభై పైసలే ఉన్నై. ఇదేంటి, గుడి గుమాస్తా ఐతే తొంభయ్యైదు పైసలిస్తాడుగా అన్నా. మరి నా పొట్ట కూడా నిండాలిగా బాబూ అన్నాడు. సమంజసమే అనిపించింది. మా తాతయ్యకి అనిపించలా. చిల్లర తెచ్చి పెట్టినందుకు ఆయన నాకు రోజూ ఇచ్చే బటానీల జీతం కట్టు ఆ రోజు!

ఉత్తరోత్తరా, మా ఇల్లు అనే ఒక మైక్రో ఎకానమీకి నేను చిల్లారాధిపతిని ఐపోయా. అంటే చిల్లర వ్యవహారాలన్నీ నా చేతిమీదుగానే నడుస్తూ ఉండేవి .. ఏవన్నా చిన్న చిన్న సామానులు కొనడం, పాత న్యూస్ పేపర్లూ, పత్రికలూ అమ్మడం, ఇత్యాది. ఈ బడ్జెటులోనే నా బులి బుల్లి వ్యక్తిగత అవసరాలు కూడా .. ప్రైమరీ స్కూల్లో పిప్పరమెంట్లూ, క్రీము బిస్కెట్లూ నించీ హైస్ స్కూల్లో సైకిలుకి అద్దె, డిటెక్టివు పుస్తకాలకి అద్దె ... అంతవరకూ. ఆ విధంగా మా ఇంటి చిల్లర నా పాలిట శ్రీమహాలక్ష్మే అని చెప్పక తప్పదు.

కాలేజికి హాస్టలుకి వెళ్ళాక మన బడ్జటు మనమే సంభాళించుకోవాల్సిన అవసరం ఏర్పడింది. కానీ 90% లావాదేవీలు ఖాతాల మీదే జరిగేవి కాబట్టి నగదు అవసరం, చిల్లర అవసరం కనబడేది కాదు. అటుపైన ఉద్యోగస్తుడిగా, సంపాదన పరుడిగా ఉన్న రోజుల్లో .. ఆహా నేనుగాగ ఇంత సంపాయించేస్తున్నానని .. చేతికి ఎముక లేకుండా ఖర్చు పెట్టేవాణ్ణి. ఆ రోజుల్లో చిల్లర డబ్బు ఏదీ నా చేత ఆడిన దృశ్యం నాకు గుర్తు రావట్లేదు. చిల్లర ఉంచేసుకో అనేది నా ఊతపదంగా ఉండేది.

అమెరికా రావడానికి ఒక్కొక్క డాలరూ పదేసి రూపాయలు మా అన్నయ్య కష్టార్జితం ధార పోసి కొనవలసి రావడంనన్ను మేల్కొల్పింది డబ్బు విషయంలో. అదీకాక, అమెరికా వచ్చిన కొత్తల్లో పూర్ ఇండియన్ గ్రాడ్యువేట్ స్టూడెంట్ అవతారంలో కనీసం ఒక ఏడాది పాటు దుర్భర దారిద్ర్యం బాగానే అనుభవించాను. ఫిలడెల్ఫియా నగరంలో నేనున్న అపార్టుమెంటు నించి విశ్వవిద్యాలయాని (వివి)కి సుమారు మైలున్నర దూరం నడిచి వెళ్ళి నడిచి వచ్చే వాణ్ణి. ఆ దారిలో ఒకసెంటు నాణేలు ఎన్నో ఫుట్ పాత్ మీద కనబడుతుండేవి. అప్పూడప్పుడూ నికెళ్ళు (ఐదు సెంట్లు), డైములు (పది సెంట్లు) కూడా. మొదట్లో, ఛీ, మనవేంటీ, వీధిలో నాణేలు ఏరుకోవడం ఏంటీ అనిపించినా, మళ్ళి వెను వెంటనే, ఒక్కొక్క సెంటూ పది పైసలు. అలాంటివి పది కలిస్తే ఒక రూపాయి అనే భావన బలంగా నాటుకుని, ఆ నాణేలు తీసి జేబులో వేసుకోవడం మొదలు పెట్టాను. ఇతర కొనుగోళ్ళ లో కూడా వచ్చిన చిల్లరని భద్రపరచడం మొదలు పెట్టాను. ఇంట్లో ఒక పెద్ద కాఫీ డబ్బా నియోగించాను ఈ నాణేలు వెయ్యడానికి.

పన్నెండేళ్ళ తరవాత, మధ్యలో కొంత చిల్లరని వాడుతూ ఉండగా, ఇలా పోగైన చిల్లరని బేంకులో మారిస్తే నాలుగొందల డాలర్ల పై చిలుకు తేలింది. అందులో ఒక్క సెంటు నాణేలే రెండొందల డాలర్ల దాకా ఉన్నాయి. ఇక్కడ బేంకుల్లో ఆయా నాణేలని నిర్ణీత సంఖ్యల్లో పోగు చేసేందుకు కాగితపు గొట్టాలు ఇస్తారు (ఈ గొట్టాల్ని షాపుల్లో కొనుక్కోవచ్చు కూడాను). అలా నేనే కూర్చుని ఒక సాయంత్రప్పూట ఈ నాణేల్ని ఆ కాగితపు గొట్టాల్లో నింపాను. బేంకుకి తీసుకెళ్ళినప్పుడు, అక్కడి గుమాస్తా ఆశ్చర్య పడింది గానీ, విసుక్కోకుండా, నవ్వుతూ, ఓపిగ్గా ఆ గొట్టాలన్నీ లెక్క పెట్టి నాకు ధరావతు రశీదు ఇచ్చింది.

కొన్నేళ్ళుగా సూపర్ మార్కెట్టుల్లోనూ అలాంటి చోట్ల చిల్లర లెక్కపెట్టే యంత్రాలు వచ్చాయి. కలగాపులగంగా ఉన్న చిల్లర రాశిని ఆ యంత్రపు బేసినులో గుమ్మరిస్తే అదే వాటిని వేరు చేసుకుని, లెక్క పెట్టి, ఇంత రుసుము ముట్టిందని రశీదు ఇస్తుంది. కానీ ఇవి ప్రవేటు కంపెనీల నిర్వహణ కావడం వల్ల, కొంత కమిషను తీసుకుంటాయి అనుకుంటాను. (నాకు మా మాచారం గుడి బయటి కుంటి బిచ్చగాడు గుర్తొస్తున్నాడు .. మరి ఆ కంపెనీ వాళ్ల పొట్ట గడవడం ఎల్లాగా?) ఐనా, నాణేల రాశిని గుట్ట పోసుకుని, ఒక గంట సేపు వాటిని స్పృశిస్తూ, విభజిస్తూ, ఎంచుతూ, గొట్టాల్లో నింపుతూ కాలక్షేపం చెయ్యడంలోని ఆనందం ఆ యంత్రాన్ని ఉపయోగిస్తే ఎట్లా వస్తుంది నాకు?

మొన్నా మధ్యన నేను తరచూ వినే "మార్కెట్ ప్లేస్" అనే రేడియో కార్య్క్రమంలో "చిల్లర శ్రీమహాలక్ష్మి" అని నమ్మే చిల్లర పిచ్చోళ్ళు మరి కొందరున్నారని విని చాలా సంతోషం వేసింది. తీగ తగిల్తే డొంకంతా కదిలింది అన్నట్టు, ఆ వార్త విని ఈ జ్ఞాపకాల తేనెతుట్టె రేగింది.

Comments

మాలతి said…
మంచి టపా రాసేరండీ. అమెరికాలో అనుభవించిన దుర్భరదారిద్ర్యం :). నేను నడుస్తున్నప్పుడు పెన్నీ కనిపిస్తే, ఓతెలుగు సామెత గుర్తు తెచ్చుకుంటాను, రాగి రాగోరుతుందనీ, మంచి జరుగుతుందనీ. ..అలా ఏరుకు్న మొత్తం ఎంతయిందో ఎప్పుడూ చూసుకోలేదు :(
Ramani Rao said…
మీరు చెప్పినట్లుగా "చిల్లర ఉంచేసుకో" అనే పద్దతి కాదు కాని చిల్లర దాచేసుకొనే అలవాటు నాకు చాలా ఉంది. ఈ అలవాటు నాకు మా అమ్మనుండి సంక్రమించింది. నా దగ్గిర అప్పుడెప్పుడో వాడిన అణాల మొదలుకొని, ఇత్తడి 20 పైసల నాణేలు, 1, 25 పైసల నాణేలు కూడా చాలానే ఉన్నాయి. వాటిని చూసినప్పుడల్లా చిన్నతనం గుర్తొచ్చి మురిసిపోతూ ఉంటాను.

చిల్లర నాణేల పేరు చెప్పి, చిన్నతనపు జ్ఞాపకాలని తట్టి లేపారు.

చిల్లర పేరు చెప్పి, చిన్నతనపు జ్ఞాపకాలని తట్టి లేపారు.
Srividya said…
నాకు పైసాలు తెలియవు, అయిదు పైసలే తెల్సు
అప్పట్లో అవే వజ్రాలు, రత్నాలు. మరి అవిస్తేనేగా బఠాణీలు, చాక్లెట్లు దొరికేవి.

మీ ఈ టపా నాకు చాలా చాలా నచ్చేసింది.నా జ్ఞాపకాల తుట్టని చిల్లరతో కొట్టి కదిపేరూ :)
Unknown said…
"చిల్లర శ్రీ మహలక్ష్మి" ఈ పేరుతో ఒక పుస్తకమున్నట్టు గుర్తు. మీ టపా చూడగానే ఆ పుస్తకం గురించేమైనా రాస్తున్నారేమో అనుకున్నా.

మా ఊరి గ్రంధాలయంనుంచి తెచ్చి చదువుదామని ఒకటి కంటే ఎక్కువసార్లే ప్రయత్నించా. కానీ పూర్తిచెయ్యలేకపోయాను. పుస్తకం పేరు అదే అనుకుంటాను. కానీ పుస్తకం పేరులో మాత్రం "చిల్లర" ఉంది అని గుర్తు.
Bolloju Baba said…
అనుభవాల గలగలలు చాలా బాగున్నాయి.
మంచి టపా.
బొల్లోజు బాబా
మరీ అన్ని సంవత్సరాల వెనక్కు తీసుకెళ్తే ఎలాగండీ మీరు? "చిల్లర రోజుల" నుంచీ ఇప్పుడు వాపసొచ్చేదెలా!
చిన్నప్పటి పైసా లెక్కలు గుర్తొచ్చాయి. అప్పుడు ప్రతి పైసా విలువైనది. రూపాయి అంటే అమ్మో వంద పైసాలు ఎన్ని కొనుక్కోవచ్చో అనుకునేదాన్ని. నాకు ఇప్పటికీ ఎప్పుడు చిల్లర నాణేలు ఉంటే అన్నీ ఒక దగ్గర ఉంచేస్తాను. తొందరగా ఖర్చు పెట్టను. కాని ఎప్పుడో అవి కూడా హుష్ కాకి అయిపోతాయి.
మా ఇంట్లో నా మీద పెద్ద కంప్లైంట్ ఈ విషయమే. బయట కొట్టువాడు ఇచ్చిన చిల్లర మళ్ళీ ఖర్చు పెట్టకుండా ఇంట్లో పోగుచేస్తూ ఉంటా. నాదీ ఏ మూణ్ణలుగు వందలకి తగ్గదు. వెళ్ళాలి ఎప్పుడో ఆ చిల్లర మార్పిడి యంత్రం దగ్గరికి.
"వెధవ పిప్పరమెంట్లు ఎందుకంత వాసన వచ్చేట్టు చేస్తారో" :)))

మంచి వైవిధ్యమైన టపా!

'చిల్లర కొట్టు ' అనగానే ఎన్ని చిన్న చిన్న జ్ఞాపకాలో!! చిన్నప్పుడు సత్తెమ్మామ్మ చిల్లరకొట్టులో జీడీలు, నిమ్మతొనలు, పప్పుచెక్కలు, తాటితాండ్ర లాంటివన్నీ కొనుక్కోవడానికి చిల్లర ఎంత జాగ్రత్తగా దాచుకునేవాళ్ళమో.. అప్పుడప్పుడూ అదే కొట్లోంచి ఏ కరేపాకో, అల్లమో తెమ్మని, తన దగ్గర చిల్లర లేదని మా అమ్మ మనసనేది లేకుండా నా చిల్లరని జాతీయం చేశేశేది! :-)

ఇక్కడ నేనూ చిల్లర అతి జాగ్రత్తగా దాస్తాను.. మొదటిసారి మార్చినప్పుడు వచ్చిన డబ్బుతో పాత ఇంట్లో ఫ్రిజ్ కొన్నాము!
రాధిక said…
నాకూ చాలా గుర్తొస్తున్నాయి.రాస్తే మీటపా అంత అయిపోతుందేమో నా కామెంటు.
మాచారం అంటే ఎక్కడండి?
మాలతిగారు .. అప్పటి దుర్భర దారిద్ర్యం గురించి ఇప్పుడు నవ్వుకున్ణా అప్పుడు అదొక కఠోర సత్యం! మీ సామెత బావుంది.

రమణి .. ఐతే అటువంటి కాస్తో కూస్తో విలువున్న నాణేలన్నీ మార్కెట్టులోంచి మాయమైపోవడానికి కారణం మీరేనన్నమాట :)

శ్రీవిద్య, నిజం!

చంద్రశేఖర్ .. బహుశా అది చిల్లదేవుళ్ళు అయుండొచ్చు. దాశరధి రంగాచార్య రాసిన నవల.

బాబా .. ధన్యవాదాలు

కత్తి .. ఏం అప్ర్లేదు, టైం మెషీన్ కనిపెట్టే ప్రయత్నాల్లోనే ఉన్నా .. ముందుకీ వెనక్కీ బర్రుబర్రున వెళ్ళొచ్చెయ్యొచ్చు :)

జ్యోతి .. కాకుల్ని దగ్గరికి రాణియ్యకండి.

వికటకవి .. చిల్లరపోగు చెయ్యడం పాపం కాదు సరిగదా, మహా పుణ్యం! :)
ఒక చిన్న సలహా .. మూట మరీ పెద్దది కానివ్వకండి. బాంకుకి తీసుకెళ్ళేప్పుడు నడుం నొప్పి చెయ్యగలదు!

నిషి .. ఈ అమ్మలు ఇంతే గదా .. బొత్తిగా హృదయం లేని వాళ్ళు! LOL @ fridge

రాధిక .. తప్పకుండా రాయండి. మాచారం = మాచవరం, విజయవాడ మహానగరంలో ఏలూర్రోడ్డు వెంబడి ఉన్న ఒక పేట, ప్రసిద్ధమైన దాసాంజనేయస్వామి గుడి ఉంది ఇక్కడ. చారిత్రాత్మకమైన SRR కాలేజి కూడా.
Unknown said…
చాలా చాలా బావుందండీ పోస్ట్. చాలా మంచి టపా అసలు టటిలే అదుర్స్. అందులోనూ మొన్ననే దాసాంజనేయశ్వామి గుడికెళ్ళా. రాధిక గారూ మా బెజవాడండీ మాచవరం అంటే.
కొత్తపాళీ గారు నిజంగా చాలా బావుంది. టపా
Sujata M said…
చాలా బావుంది. పదే పదే చదివాను.
Anonymous said…
"నాకు మా మాచారం గుడి బయటి కుంటి బిచ్చగాడు గుర్తొస్తున్నాడు .. మరి ఆ కంపెనీ వాళ్ల పొట్ట గడవడం ఎల్లాగా?"

కంపెనీల వాళ్ళది వీరముష్టి అనుకుంటా. అదొక్కటే తేడా.

"Truth is stranger than fiction" అన్నారెవరో ! కానీ "Truth is more interesting than fiction" అని నాకు అనిపిస్తోంది. ఇటువంటివే మఱికొన్ని జ్ఞాపకాలు వ్రాయగలరు.
MURALI said…
నాకు ఊహ తెలిసే సరికి 5 పైసలు మాత్రమే చలామణీ లో ఉంది. చిన్నప్పుడు పొదుపుగానే ఉండేవాడ్ని.కానీ ఉద్యోగమొచ్చాక చేతికి తెలీకుండానే ఖర్చు అయిపోతుంది. మా ఈ రోజే అన్నారు. లాప్ టాప్ కొనే డబ్బులతో అంధ్రప్రదేశ్ లో ఏదో మూల ఒక అరెకరం పొలం వస్తుందేమో చూసి కొంటే ఎప్పటికైనా లాభమే కదా అని. నిజమేనేమో అనిపించింది.
Unknown said…
మరీ "పైసా"ల్లో కాదు కానీ పావలాల్లో చాక్లెట్లు కొనుక్కున్నా...
ఆ తర్వాత నాణేల సేకరణలో భాగంగా దాచుకున్నవే ఎక్కూవ :-)
చిన్నప్పటి విషయాలు ఏవి రాసినా ఇప్పుడు చదువుకోవడానికి చాలా బాగుంటాయి. ఎనిమిది పైసలను రెండు జేబుల్లో వెయ్యడమెందుకో, కండక్టరు చిల్లరివ్వలేదంటే ఎంతో నొచ్చుకున్నట్టు మనకు కనిపించడమెందుకో ఇప్పుడు అర్థమౌతుంది. మన ప్రవర్తనలో ఆనాటి సంఘటనల ప్రభావం కూడా. తాతగారి బఠాణీల కమీషన్, బిచ్చగాడి 'నేనూ బతకాలి కదా' డైలాగు, ఇలాంటి దృశ్యాలు కళ్లముందు కనబడి ఎటో తీసుకుపోతున్నాయి.
Anil Dasari said…
>> ".. చిల్లర వ్యవహారాలన్నీ నా చేతిమీదుగానే నడుస్తూ ఉండేవి .."

Context తీసేసి చదివితే మిమ్మల్నో చిల్లరోడనుకునే ప్రమాదముంది :)

బోఫా (Bank of America) వాళ్లు పోయినేడాది నుండీ మన్లాంటోళ్ల కోసం Keep the Change అనే కార్యక్రమం మొదలు పెట్టారు. మీద బ్యాంకే అయితే ఓసారి అదేంటో కనుక్కోండి.
gaddeswarup said…
మా చిన్నప్పుడు అణాన్నర ఉంటే, సినీమా చుడటానికి సరిపోయేది, నేలమీద కూర్చుంటే. ఇప్పుడు, మాపిల్లలు ఎక్కడపడితే అక్కడే చిల్లర పారేస్తున్నారు. అవన్నీ ఏరుకుని, అప్పుడప్పుడూ కూరగాయలికి,సిగరెట్టులకు వాడుకుంటాను
Unknown said…
చిన్నప్పటి విషయాలను ఎంత అందంగా గుర్తు చేసారు సారూ.కానీలు,ముక్కానీలు,అర్ధణాలు,అణాలు,బేడలు--ఆరోజుల్ని గుర్తుకు తెచ్చుకొంటే ఎంతో ఆనందం కలుగుతోంది.తెల్ల అణాలు,బేడలు,పచ్చ అణాలు,బేడలు.చిల్లికానీలు-ఎన్నుండేవో.అర్ఝణాకి గోలీసోడా,అణాకి మూడిడ్లీలు వచ్చేవని గుర్తు.పచ్చ అణాలు,బేడలు ముందుగా ఉపసంహరించింది ప్రభుత్వం.తరువాత కొంతకాలం తెల్ల అణాలు,బేడలూ చెల్లుబాటయ్యేవి.
Unknown said…
మరిచి పోయాను.దమ్మిడీలు కూడా వుండేవండోయ్.ఏమన్నా తప్పు జరిగినపుడు దమ్మిడీకి కూడా కొరగాడు వెధవ అని పెద్దవాళ్ళు పిల్లలను తిట్టడం కూడా గుర్తుకొస్తోందండోయ్.
రిషి said…
చాలా బాగుందండీ ...మీ రచన.
ఎక్కడో టచ్ చేసారు..
ఇక ఈ రాత్రి...నాకు 'చిల్లర ' రాత్రి.
Anonymous said…
వాహ్ వాహ్....చాలా మంచి పోస్టండి.
తట్టి లేపారు... మస్తిష్కంలో ఎక్కడో నిద్దరోతున్న జ్ఞాపకాలని....

--Vamsi
oremuna said…
నాక్కూడా చిల్లర గురుగులో వేసి దాచే అలవాటు ఉంది. ఓ సారి 600 రూపాయలు అయ్యాయి. :)
Anonymous said…
ఙ్ఞాపకాల తేనె తుట్ట కదిపారు.

నాకు చిన్నప్పుడు నాణేల సేకరణ హాబీ. (numismatism). మా అమ్మ కూడా పాపం నా కోసం కొత్త నాణేలు వస్తే తీసి పెట్టేది. ఆ సేకరణ ఆ తర్వాత ఇంకో అబ్బాయి కి hand over చేసేను.

పూనా లో ఉన్నప్పుడు మొదటి మూడు వారాలకు ఉన్న డబ్బు మొత్తం ఖర్చు చేసి, చివరి వారం, రూములో పడున్న పాత news papers అమ్మేసి వడా పావ్ తో గడిపిన రోజులూ గుర్తొచ్చాయి.

"వెధవ పిప్పరమింట్లు..." ఈ ముక్క ఓ చిన్న పిల్లాడు చెబుతున్నట్టు ఊహించుకున్నా కాసేపు...:-)
Anonymous said…
1973లో, "గ్రోమోర్" క్రింద ౨౦ రూపాయల నాణేలని రిజర్వ్ బాంక్ విడుదల చేసింది. ముచ్చట పడి సంపాదించి, నాణెం అంటే చిల్లరే కదా అని, అత్యవసర పరిస్థితిలో ఇచ్చి, ప్పుచ్చుకోవడానికి వెడితే అది అప్పటికే చెయ్యి దాటి పోయింది. నేడు "ఈబే" లో ఆఒక్క చిల్లర నాణెం రెండున్నరవేల రూపాయల దాక పలుకుతున్నది! అదండి, చిల్లర శ్రీ మహలక్ష్మి విలువ!
"అణాకొక బెడకొక" స్టాంపు అని పత్తేదారి నవల ఒకటి ఆరుద్ర వ్రాసారు.
Anonymous said…
టపా చాలా బాగుంది.
Anonymous said…
పది రూపాయాలకి డాలరా? వావ్..

మీరు దారిలో కనబడిన pennies జేబులో వేసుకున్నారంటే, నా గత జ్ఞాపకం గుర్తొచ్చింది.
హైదరాబాదు నుంచి మా వూరి కి వెళ్ళడానికి ఒకసారి exact గా ఏభై పైసలు తక్కువ పడ్డాయి(అసలు కారణం కొంచెం వరకూ నా వళ్ళు బలుపు లెండి, నా లెక్కలు తప్పు..పాపం మా పేరెంట్స్ ది కాదు).

ఊరి కాని ఊళ్ళో, ఎవ్వరూ తెలీక ఏం చేయాలో పాలుపోక, ఒక రెండు గంటలు బస్ స్టాండ్ లోనే కూర్చొని, చివరకి సిగ్గొదిలేసి, పచ్చిగా ఒకరి దగ్గరి కెళ్ళి అడిగా. టికట్టు ఖర్చులకి ఒక ఏభై పైసలు కావాలని..

పాపమాయన నన్ను ఎగాదిగా చూసి, ఏ ప్రశ్నలు వేయకుండా ఇచ్చేశాడు.
నాక్కూడా, ఈ 5 పైసలనుంచే తెలుసు. చిన్నప్పుడు ఆ 5 పైసలకి ఐదు గొట్టాల వడియాలు లేక ఐదు నారింజ పెప్పరమేంట్లో ఇచ్చేవారు. వాటిని చూస్తే మొహం మతాబులా వెలిగిపోయేది. ఆ రోజులు మళ్లీ కళ్ళ ముందుకు తెప్పించారు కొత్తగా కొత్తపాళీ గారు.
Anonymous said…
చక్కటి కబుర్లు చెప్పి అలరించారు. చిన్ననాటి కబుర్లు చెబుతూంటే ఎంతసేపైనా వినాలనిపిస్తుంది. స్వర్ణయుగాన్ని గుర్తుకు తెచ్చారు. మిమ్మ మీ చొక్కా కాలరు పట్టుకున్న దృశ్యం నాకు స్పష్టంగా తెలుస్తోంది.. కలం పారేసినపుడు నాకూ మమ్మ చేతిలో ఆ టైపు సన్మానం జరిగింది లెండి.

అన్నట్టీ ఫుట్‌పాతుల మీద చిల్లర దొరకడమేంటీ? నాకర్థం కాలేదు. అమెరికా వాళ్ళు డబ్బుల దగ్గర చాలా జాగ్ర్తత్తగా ఉంటారని విన్నానే! అలా పారేసుకుంటారా?
teresa said…
చదువరి గారూ, మొన్నా మధ్య NY state లో విహారానికెళ్ళినప్పుడు ఫుట్ పాత్ మీద అలంకారానికి కొత్త చిల్లరనాణాలు అతికించి ఉన్నాయండీ.అమెరికాలో రోడ్డు మీదే డబ్బులు దొరుకుతాయన్నది భ్రమ కాదన్న మాట అనుకున్నాము :)
Anonymous said…
నా మూడేళ్ల కుమారుడు మోగేడబ్బులివ్వు నాన్నా అంటాడు. ఐతే, వాడు పెద్దవాళ్ల మార్గాన్ని అనుసరిస్తున్నాడని మటుకు నాకు ఇప్పుడే తెలిసింది.

ఏ మిత్రుడితో కలసి హోటల్ కి వెళ్లినా, బిల్లు ( మీ భాష లో చెక్కనుకుంటా) 62 లేక 73 ఐతే ..
మొత్తం నీవే ఇస్తే బావుండదు , ఆ మూడు రూపాలినేసిస్తా పై చిల్లర నీవిచ్చేయరా అంటూ ఉంటాను.
Mitra said…
You pickup nice topic. Yes. it is true that change accumulates very fast. In some super markets one can dump the change into the machine and get the cash minus user charges.
Unknown said…
మాష్టారూ,

భలే గుర్తు చేసారు. అది "చిల్లరదేవుళ్ళు"నే. చిన్నపుస్తకమే అయినా చదవలేకపోయా.
చిల్లర పైసలని భలే గుర్తు చేసారు. అణాలు, బేడలు, కాణీలు--వీటి గురించి వినటమే కాని చూడలేదు.. పైసా, రెండు పైసలు....వీటిని పోగుచేసి చాలా రోజులు దాచుకున్నాను. మీ ఈ టపా చదివి మా భోషాణం తీసి పోగేసిన చిల్లర డబ్బులు మరోసారి చూసుకుని కాస్త తుత్తి పడి అందులో ఉన్న ఐదు పైసలు, పది పైసలు, ఇరవై పైసలు చూసుకుని అయ్యో ఇవి ఇక చెల్లవే అని బాధపడి మళ్ళా భోషాణం మూసేసాను.
ఇక్కడ నా కామెంటు ఏమయి పోయిందబ్బా!
కొత్తపాళీ గారు, మీ చిల్లర శ్రీ మహాలక్ష్మికి ఏమైనా దక్షిణ సమర్పించుకోవాలా ఏమిటి కొంపదీసి :)
హ హ హ .. సిసిము గారూ, దక్ష్ణిఅలేమీ అక్కర్లేదండీ :) టపా వచ్చి ఆల్రెడీ వారమైంది గదా, ఇంక కొత్త కామెంట్లుండవులే అని చూడడం అశ్రద్ధ చేశాను.
భరత్ said…
చిల్లర గురుంచి బాగ వివరించారు.
అద్భుతమైన టపా కొత్త పాళీ గారు. చాలా జ్ఞాపాకాలని తట్టి లేపారు. ఇక్కడ నేనూ మొన్నీమధ్య నుండే పోగు చేయడం మొదలు పెట్టాను. కొన్నాళ్ళాగాక చూడలి ఎంతవుతుందో.
భావన said…
చిల్లర గల గల తో ఎంత మధురమైన రాగం వినిపించేరు అండి.. ఎప్పుడెప్పుడో అమ్మ నాన్న దగ్గర కమీషన్ గా కొట్టేసిన చిల్లర మెరుపులు ఆపైన అవి నోటు లు గా మారిన పెర పెర లు.. సొంత సంపాదనలో చిల్లరంటే పెరిగిన చిర చిరలు.. జీవితం నేర్పిన పాఠాలలో వాటి విలువలు తెలిసిన కనువిప్పులు అన్ని కళ్ళ ముందు ఇంకో సారి మెరిపించినందుకు ధన్యవాదాలు..
Raj said…
బాగుందండి. నిజంగానే చిన్ననాటి జ్ఞాపకాలు గుర్తుకొచ్చాయి.
ఒక టపాకి ఇన్ని స్పందనలా ?ఎందుకో నాకు అర్ధమయింది.అందరు కొత్త పాళి కొత్త పాళి అంటుంటే ఎందుకో అనుకున్నాను .మీర చిల్లర జ్ఞాపకాలు నిజంగా అలరించయండి !
"గల.. గల.. గల.." ఇది చిల్లర చప్పుడు కాదు, నవ్వూ కాదు.... చిన్నప్పటి అయిదు పైసలు గుర్తొచ్చి, గుండెల్లోకి ఆనందమొచ్చి, మొహం లోకి సంతోషం కనపడి కళ్ళల్లోకి వచ్చిన చిన్న చెమ్మ చెలమ" చాలా బాగుంది మీ చిల్లర గల గల గోల.
అలా చిల్లర దాచిపెట్టే అలవాటు నాకు కూడా ఉంది గురువుగారు. రోజు ఇంటికి వెళ్ళాక జేబులో ఉన్న చిల్లరంతా దాచేస్తుంటాను. కొన్నాళ్ళకు లెక్కేస్తుంటే, ప్రపంచంలో డబ్బు అంతా నా దగ్గరే ఉందన్న భావన కలుగుతుంది